AI-Proof toetsen: Hoe zorg je voor betrouwbare beoordeling in het onderwijs?

De opkomst van AI in het onderwijs roept belangrijke vragen op over de betrouwbaarheid en validiteit van toetsing. Hoe weet je als onderwijsinstelling of bedrijf zeker dat studenten en medewerkers daadwerkelijk de leerdoelen behalen, zelfs als ze AI (mogen) gebruiken? En zijn de leerdoelen nog relevant in de huidige AI-tijd?
Foto-credit: @antimphotography
Wat is AI-proof toetsen?
AI-proof toetsen zijn beoordelingsmethoden die garanderen dat een student of medewerker actief leert en kennis toepast, in plaats van simpelweg AI-antwoorden te reproduceren. Dit betekent dat een toets kritisch denken, reflectie en probleemoplossend vermogen moet beoordelen en niet alleen het vermogen om AI slim te gebruiken. AI-gebruik is dus toegestaan bij deze AI-proof toetsen.
Als onderwijskundig expert ben ik enorm enthousiast over de kansen die AI biedt voor toetsing en vooral leren. AI kan studenten ondersteunen, feedback geven en creatief denken stimuleren, zolang de toets goed is ontworpen. Daarom help ik onderwijsinstellingen graag met het ontwikkelen van AI-proof toetsen en onderwijs, die zowel valide als innovatief zijn.
Best practices voor AI-proof toetsen
Wil je dat AI het leerproces ondersteunt in plaats van vervangt? Dan helpen deze strategieën:
- Casusgerichte vragen: Studenten analyseren een situatie en formuleren een uniek antwoord, bijvoorbeeld door AI-output te evalueren.
- Creatieve opdrachten: Laat studenten een fictieve technologie of menu ontwerpen en uitleggen hoe AI hen kan helpen.
- Ethiek en reflectie: Vraag studenten om ethische risico’s van AI-gebruik te beoordelen.
- Authentieke toetsing: Werk met portfolio’s of real-life projecten, waarin AI een hulpmiddel is maar niet het eindproduct bepaalt.
Kwaliteitskader voor AI-toetsen
Een toets is pas effectief als deze valide, betrouwbaar en haalbaar is. Een goed AI-proof toetskader bevat in ieder geval:
- Validiteit: Meet de toets daadwerkelijk de leerdoelen?
- Betrouwbaarheid: Levert de toets consistente resultaten op bij vergelijkbare studenten en omstandigheden?
- Transparantie: Is duidelijk hoe AI gebruikt is?
- Authenticiteit: Sluit de toets aan bij realistische werkprocessen?
- Attributie: Is de prestatie aantoonbaar van de student zelf (al in co-creatie met AI)?
- Haalbaarheid: Is de toets praktisch uitvoerbaar voor zowel docent als student? Houd rekening met tijdsinvestering, beoordelingsmogelijkheden en technische haalbaarheid.
- Gelijke kansen: Biedt de toets alle studenten een eerlijke kans om hun leerprestaties te tonen? Vermijd ongelijkheid door te beoordelen op essentiële kennis en vaardigheden en niet op eventuele randvoorwaarden zoals presentatie-, schrijf- of editingvaardigheden.
Waarom AI en toetsing mijn passie is
De ontwikkelingen rondom AI gaan razendsnel en ik vind het fascinerend om deze in de gaten te houden. Nieuwe technologieën bieden continu nieuwe mogelijkheden én uitdagingen voor toetsing en leren. Mijn doel is om onderwijsinstellingen en bedrijven te helpen hun toetsing en onderwijs toekomstbestendig te maken, zodat studenten en medewerkers niet alleen hun leerdoelen halen, maar ook kritisch en creatief leren omgaan met AI en AI een toegevoegde waarde wordt om te leren.
Wil jij zeker weten dat jouw toetsing AI-proof is en optimaal aansluit bij de leerdoelen? Ik en mijn collega experts helpen je graag bij:
- Ontwikkelen van AI-proof toetsen gebaseerd op de opleidingsleerdoelen en AI-gebruik;
- Volledig leer-/toetsprogramma opstellen;
- Leerdoelen relevantie check;
- Het opstellen van een kwaliteitskader;
- Checken of je huidige toetsen AI-proof zijn;
- Implementeren van AI als hulpmiddel binnen (formatieve en summatieve) toetsing en leren;
- Teamontwikkeling rondom AI en de mogelijkheden.
Samen zorgen we ervoor dat AI een waardevolle aanvulling wordt op het leerproces, zonder dat het de essentie van leren en beoordelen ondermijnt. Neem voor meer informatie vrijblijvend contact op via office@ldtalents.nl. We helpen je graag verder!