Beroepshavo een nieuwe kans?

Om gelijk maar een vraag te stellen: wat versta jij onder Beroepshavo? Is dat een havo met beroepsgerichte vakken, of een mbo-opleiding met havo vakken, of een combinatie van die twee? Wie het weet mag het zeggen. In deze blog ga ik uit van een mbo4 opleiding, die meerdere havo vakken aanbiedt naast de reguliere mbo-opleiding.

Studenten goed voorbereiden op een volgende stap, of dat nu op de arbeidsmarkt is of een (hbo) opleiding, is het doel van iedere mbo. Maar die voorbereiding naar het hbo is vaak onvoldoende om een mbo-student kansrijk te laten starten met een opleiding. Natuurlijk kennen we keuzedelen die gericht zijn op de doorstroom naar het hbo, maar die worden gegeven vanuit een mbo filosofie. Naast kennis zijn er ook ‘hbo vaardigheden’ zoals samenwerken en studievaardigheden, die mbo-studenten helpen om succesvol te zijn in hun vervolgopleiding.

Voor wie is Beroepshavo interessant?

Om een goede doorstroom naar het hbo te bevorderen, zijn er landelijk al diverse initiatieven rondom de Beroepshavo gestart. Daarover zo meer, maar eerst voor wie is de Beroepshavo interessant?

1. De grootste doelgroep zijn natuurlijk de vmbo TL/GL leerlingen. Met name de leerlingen die al weten dat zij na het mbo door willen stromen.
2. Een andere doelgroep zijn de leerlingen voor wie de doorstroom naar havo/vwo4 te theoretisch is en die meer praktijkgericht verder willen leren.
3. Een nieuwe doelgroep zijn leerlingen en hun ouders die twijfelen of zij na het vmbo doorgaan naar de havo of naar het mbo. Hier biedt de Beroepshavo de kans om naast een mbo4 diploma ook een aantal havo certificaten te behalen. Voor deze groep is dit misschien wel het beste van twee werelden.

Is elke mbo4 opleiding geschikt om daarna ook een Beroepshavo variant aan te bieden? Ik durf te stellen, ja dat is zeker mogelijk! Maar niet 1-2-3. Het spreekwoord luidt “een goede voorbereiding is het halve werk”. In het geval van de Beroepshavo is die goede voorbereiding een absolute randvoorwaarde! Je kan je geen valse start veroorloven en gedurende de opleiding t/m de examinering moet alles goed geregeld zijn.

Van mbo-opleiding naar Beroepshavo

Laten we het proces eens doorlopen. Er is besloten dat een bepaalde mbo-opleiding ook een Beroepshavo variant gaat aanbieden. Dat betekent naast de reguliere mbo4 opleiding een extra aantal havo vakken. Maar welke vakken, waarom juist die vakken en hoeveel vakken? Daarvoor moet bekend zijn naar welke hbo-opleiding de studenten doorstromen. Is dat duidelijk, dan is het goed om met die hbo-instelling te overleggen welke havo vakken het beste passen bij die specifieke hbo-opleiding.

De volgende stap is te bepalen hoe het onderwijs er dan uit gaat zien. Een aantal vragen die beantwoord moet worden zijn: Hoe zit het met de studiebelasting? Wie gaan de havo vakken geven? Hoe passen de generieke mbo vakken (Nederlands, Engels en rekenen) naast bijvoorbeeld de havo vakken Nederlands, Engels en Wiskunde A of B? Welk effect hebben de havo vakken op de inhoud van de keuzedelen en moet het curriculum van de reguliere mbo-opleiding aangepast worden binnen de Beroepshavo? Zo zijn er vele vragen die van tevoren opgelost moeten worden. Oh, en vergeet niet te bedenken in welk studiejaar de examinering van de havo vakken plaatsvindt. En wat gebeurt er als de student moet afstromen?

Terwijl de opleiding gedeeltelijk opnieuw ontworpen wordt en andere opleidingsvragen beantwoord worden, moet de communicatie met de vmbo scholen en ouders vorm krijgen. De website en de voorlichting naar de vmbo scholen moet aangepast worden. En daar moet duidelijk zijn hoe de toelatingsprocedure eruit gaat zien. Welke eisen stel je aan de kandidaten? Hoe weet en meet je of de leerlingen zo gemotiveerd zijn, dat zij die extra studiedruk ook goed aankunnen? Dat legt een extra verantwoordelijkheid bij de voorlichters en intakers. Terwijl de voorbereidingen plaatsvinden moeten ook het docententeam en andere stakeholders meegenomen worden in de ontwikkelingen. Bij de betrokken docenten moet draagvlak gecreëerd worden. Zij gaan tenslotte een groot gedeelte van de opleiding verzorgen. Maar ook moet nagedacht worden over hoe je de samenwerking inricht tussen het team en de docenten, die de havo vakken geven?

Alles is geregeld, denk je. Voorlichting aangepast, website up-to-date, intakers staan in de startblokken, het lesprogramma is ontwikkeld en het team is enthousiast. De eerste geïnteresseerde leerling schrijft zich via de website in. En dan blijkt opeens dat het studentregistratiesysteem de Beroepshavo variant niet kent en dat de kandidaat in een verkeerd proces terechtgekomen is. Het is niet mogelijk om te zien wie zich voor de Beroepshavo heeft aangemeld.

Beroepshavo is een fantastisch instrument

Ik zei het al eerder, een valse start kan je je niet veroorloven en hoewel ik al veel zaken benoemd heb die in de voorbereiding uitgewerkt moeten zijn, is het duidelijk dat veel processen toch net even anders verlopen dan bij de reguliere mbo-opleidingen.

Laat duidelijk zijn dat met de Beroepshavo het mbo een fantastisch instrument in handen heeft voor studenten die door willen studeren. Ook voor de studenten die direct de arbeidsmarkt op gaan heeft de Beroepshavo een duidelijke meerwaarde.

Tenslotte, overweeg je om te starten met een Beroepshavo opleiding(en)? Dan is mijn belangrijkste advies om te zorgen voor een goede projectleider/programmamanager die er niet alleen voor zorgt dat alle producten en processen ontwikkeld worden. Maar die met ondersteuning van alle interne- en externe stakeholders de Beroepshavo ontwikkelt en uitvoert.

Wil je meer weten over de Beroepshavo? Of heb je vragen over hoe te ontwikkelen of processen vorm te geven? Neem vrijblijvend contact op! Wij hebben erg veel ervaring en helpen je graag!