De eerste stap naar kwaliteitsverbetering? Luisteren!

‘Luister naar de mensen’ Het klinkt zo eenvoudig. Hoe kan het dan zijn dat de meest gehoorde zin in de startfase van een opdracht is ‘ ik voel me niet gehoord ‘. Een valkuil voor elke manager is om de situatie op te willen lossen in plaats van het team beter te maken. Een andere valkuil is om te beginnen bij het verbeteren van het logistieke proces en de randzaken. Laten we gewoon beginnen bij de basis: het onderwijs! Dat is immers wat leerlingen en docenten in eerste instantie naar de school brengt. De mensen maken het onderwijs, begin met luisteren naar deze ‘makers’....

Mijn eerste stap

Ik ga altijd op zoek naar de kwaliteit die er in de teams zit. Ik ga met elke docent in gesprek, en luister naar wat ze dwars zit en wat ze bezig houdt. Zo snel mogelijk wil ik boven water halen: wie heb ik voor me, wat kunnen ze? Wat is de draagkracht, het potentieel en waar zitten de steunpilaren? Uiteindelijk gaat het erom dat elke docent eigenaar kan en wil zijn van de kwaliteit van het onderwijs dat het team verzorgt. In dat proces wil ik mezelf uiteindelijk overbodig maken.

Een goed team

Ik denk echt dat de kwaliteit van het onderwijs wordt bepaald door het team. Niet alleen door de individuele kwaliteiten van de docenten, maar juist door de eenheid van het team. Een goed team weet wat het kan, helpt elkaar, kan elkaar vertrouwen en kan elkaar feedback geven. Een goed team is naar mijn mening ook divers. Een mengelmoes van verschillende types die elkaar aanvullen. De kunst is om elkaars kwaliteiten te kennen, elkaars tekortkomingen te accepteren en te zorgen dat je kennis blijft delen. Een goed team weet wat haar kracht is en aan welke tekortkomingen het wil werken. Dat proces zet ik graag in gang.

Luister en kom in beweging!

Ik raad managers aan om (beter) te luisteren. Er zijn teams die slecht lopen, niet in beweging komen, kortom, waar iets speelt. Dat kan allerlei oorzaken hebben. Ik herinner mijzelf er altijd aan dat er een verhaal schuilt achter elk type gedrag. Gedrag wordt immers bepaald door drijfveren, opvattingen, emoties, ervaringen uit het verleden. Luister naar dat verhaal en wees vervolgens duidelijk in wat je verwacht. Dat kan betekenen dat je taken herschikt, nieuwe docenten verwelkomt of afscheid moet nemen van mensen als je denkt dat het team daar beter van wordt. Als een docententeam niet loopt merken studenten dat immers ook. Dat gaat niet alleen ten koste van de kwaliteit van je team, maar ook ten koste van de kwaliteit van je onderwijs. Ik zet een team dan ook graag in beweging.

Conclusie

Ga dus terug naar de kwaliteiten van de docent zelf. En met terug gaan bedoel ik dat ook letterlijk: bezoek eens een les. Niet vanuit het controleperspectief, maar vanuit nieuwsgierigheid, leergierigheid en belangstelling. Want dat is uiteindelijk de kern van het onderwijs. En zeg nou zelf: jij vindt het toch ook prettig om gezien en gehoord te worden?

Kwaliteit zit in de mensen.

Mijn aanpak: ik luister, observeer, maak kwaliteiten zichtbaar, geef richting, stel prioriteiten en kweek een kwaliteitscultuur.

In die volgorde.