“Dat koorddansen tussen mens en proces: daar hou ik van”

Onze expert Mollie: een pur sang HR-sparringpartner voor leidinggevenden. Na vier opdrachten momenteel met sabbatical. Een gesprek over haar behoefte aan meer invloed, over de kunst van praten en luisteren tegelijkertijd en over dat wat je zegt en wat je doet, moet kloppen.

TEKENMOMENT ‘Elk jaar pak ik een moment voor mezelf: teken ik nog een jaartje bij in mijn werk? Uit de waan van de dag, bewust worden van wat ik aan het doen ben. Wat ga ik komend jaar doen, haal ik daar mijn energie uit, kan ik nog dingen leren? Daarna loslaten. En volgend jaar pas weer zitten en nadenken. Ik ben ontzettend voorstander van het open gesprek hierover voeren. Een leidinggevende zei eens: “Als iemand begint dat hij om zich heen aan het kijken is, dan is het uit.” Ik vind dat raar. Het is je goed recht om om je heen te kijken, ga dan juíst het gesprek aan. Wat is er hier dat je graag anders zou willen zien? Als we dat niet kunnen veranderen, dan moet je inderdaad om je heen kijken, even goede vrienden. Als we het wel kunnen veranderen, dan kun je iemand wellicht bij je houden. Kan die persoon alsnog dertig jaar op die plek blijven zitten; er zitten geen tralies voor de ramen. Iemand zit niet vast en ik ben niet je gevangenisbewaarder.

KNIPOOG Ik ben van het samen doen. In al mijn opdrachten merk ik hoe snel ik het vertrouwen opbouw. Als we elkaar mogen, kan ik ook kritischer zijn. Sommigen hebben meer afstand nodig om kritisch te kunnen zijn, ik heb daar juist vertrouwen voor nodig. Omdat ik super direct ben en de kritische vragen en opmerkingen vaak met een grap of een knipoog maak. In het begin tast ik af waar de grenzen liggen. Hoe ligt iemands humor, hoe is de lichaamstaal, hoe groot is het ego, staat diegene er open voor of gaan de kaken strak op elkaar? Ik stel vragen over waar ze vandaan komen, wie ze zijn, wat ze opvalt. De een begint over procedures die allemaal niet werken, de ander over relaties en politieke zaken. Dat sla ik allemaal op.  

LONG STORY SHORT Ik praat altijd best veel, maar ik wéét dus ook heel veel van de ander. Vaak meer dan mensen denken. Ik onthoud alles. Ook de kleine dingen tussendoor. Dan kom ik erachter dat de barista achter de koffiebar van origine natuurkunde leraar is. Ik haal informatie boven die niet iedereen heeft. Ik luister terwijl ik praat, dat is ook een kunst toch? Sorry, I don't know how to make a long story short: ik ben half Iers en Ieren staan bekend om hun grootse en lange verhalen. Het voordeel is: ik dúrf vaak ook te praten. Als er in een vergadering een besluit wordt genomen dat bij iedereen verkeerd valt, maar iedereen houdt zijn mond, ben ik degene die zegt: ‘Ik merk hier wat weerstand op, wat gebeurt hier nou eigenlijk?’. Of ik zeg bewust niets om dat later met de manager te bespreken. Maar het komt op tafel.

INVLOED HR is soms heel hoog over bezig, terwijl op de werkvloer hard gebuffeld wordt. Ik werk veel in omgevingen met operationeel leidinggevenden, die gewoon een goede toevoer van mensen willen hebben, een rooster dat klopt en kleding die er op tijd is. Employee Journey? Het is een exercitie die we als HR zelf moeten doen om te kijken waar hiaten zitten en hoe we onze processen beter kunnen maken. Maar betrek daar niet de hele business bij. Ik wil dan gewoon tegen ze zeggen: dit speelt op de achtergrond, jij gaat het merken aan de processen die straks beter lopen. Dan zijn ze gewoon veel beter aangesloten. Daar loop ik nu wel vaker tegenaan: ik heb niet alle waarheid in pacht, maar kijk wel dusdanig anders dat ik er ook verandering in teweeg zou kunnen brengen. Ik haal mijn lol uit een manager die anders gaat denken of anders met zijn of haar mensen om gaat. Maar ik houd ook van de invloed aan de tekentafel, op hoe je de dingen vormgeeft in een organisatie. Mensen en cijfers integreren. Geen reorganisatie-powerpoint van 26 slides waar op de laatste pagina in een voetnoot ‘de mensen’ benoemd wordt. Hoe helpt je structuur om je doelen te bereiken? Denk hem even door, wat kun je verwachten qua gedrag? Het is allemaal niet zo makkelijk als je de factor mens erbij stopt, dan word je namelijk ook met jezelf geconfronteerd. “Zou jij dit zelf doen?” vraag ik dan. Dat koorddansen tussen mens en proces, balans en eerlijkheid daarin, business op andere ideeën brengen waardoor ze resultaten zien. Zeg wat je doet en doe wat je zegt, op vooral dat laatste blijft het vaak achter in organisaties.

TEDTALK Mijn sabbatical is een groot geluk. Dat gebruik ik om na te denken over hoe ik die invloed kan uitoefenen zonder HR-directeur te hoeven zijn. Want we hebben collectief de grootste ego's op de meest invloedrijke plekken gezet en niet zoveel mensen op die plekken kunnen tegen mijn stijl. Dus misschien moet ik een andere weg vinden om wel die passie en hoe ik denk dat je met mensen om moet gaan over de bühne te krijgen. Mijn idee is om online, via filmpjes, gratis mijn kennis te delen aan operationeel leidinggevenden. Een HR-influencer. Gratis, zodat ik niet de druk voel om er mijn brood mee te verdienen en vooral kan doen omdat ik het leuk vind. En ook omdat ik geloof dat goed onderwijs geen geld hoeft te kosten en je je leven lang moet kunnen blijven leren.

Vanuit de basisprincipes: wees eerlijk, wees aardig en wees dapper. Dat is ingewikkeld, daar zit een verhaal achter. Op ieder niveau geldt dat. De filmpjes gaan over die gespreksvoering. Over bewust keuzes maken en welke consequenties daaraan gekoppeld zijn. “Ik heb iets beloofd dat ik niet kan nakomen, en nu?” bijvoorbeeld. Om te kijken of ik vanaf de werkvloer een verandering naar boven teweeg kan brengen. Mijn droom is dan over tien jaar een TED-talk daarover te houden. Hoe kan ik de wereld beter achterlaten dan hoe ik hem aantrof? Niemand kan iedereen helpen, maar iedereen kan iemand helpen. Ik trek een fles champagne open als ik terugkrijg dat een opdrachtgever me als ‘het geweten van het managementteam’ heeft ervaren.

JE BENT OKÉ Lekker mijn opdrachten bij HR Talents doen, misschien die filmpjes ernaast, dat vrij laten en zien wat er op mijn pad komt: dat past bij mij. In de afgelopen twintig jaar werken heb ik veel geleerd te compenseren voor mijn drukte, maar intussen ben ik op het punt dat ik zie dat ik door die drukte ook veel invloed kan pakken, tot mensen door kan dringen. En dan gaat het soms maar mis of dan vindt iemand me maar niet aardig. Maar ik ga bewust met de directeur op de gang luid grapjes staan maken, zodat zijn medewerkers horen dat hij of zij ook maar een mens is. Dat is de positieve kant van de drukte en dat wil ik eigenlijk een ander ook meegeven: dit is wie je bent en dat is oké.’