Per 2025 strengere handhaving Wet DBA: ontdek het midlance model voor experts op het gebied van integratie, SAP en lowcode

Met de opheffing van het handhavingsmoratorium van de Wet DBA per 1 januari 2025, worden de regels voor ZZP’ers strenger. Voor senior integratie-, SAP- en lowcode experts kan het midlance model een aantrekkelijk alternatief zijn voor freelancen. Ontdek in dit artikel wat deze veranderingen betekenen en hoe het midlance model je kan helpen om compliant te blijven én je carrière naar een hoger niveau te tillen.

Wet DBA

De Wet DBA is in 2016 aangenomen om schijnzelfstandigheid van ZZP’ers tegen te gaan. Schijnzelfstandigheid is een situatie waarin een persoon als freelancer (ZZP’er)  wordt ingehuurd, terwijl ze eigenlijk in dienst moeten zijn. In veel branches (postbezorging, zorg, bouw, maaltijdbezorging) werkten mensen, al dan niet vrijwillig, als ZZP’er, terwijl de omstandigheden vaak die van een dienstverband waren. Er werd in zo’n geval ten onrechte geprofiteerd van belastingvoordelen die gepaard gaan met zelfstandigheid ten opzichte van een dienstverband en er ontstond vaak een ongelijk speelveld tussen ZZP’ers en medewerkers in een vast dienstverband.

Juridisch gezien is er sprake van een dienstverband als aan de volgende drie criteria is voldaan:

• Arbeid: de opdrachtnemer moet de arbeid persoonlijk verrichten
• Loon: de opdrachtgever is verplicht tot het betalen van loon
• Gezag: er bestaat een gezagsverhouding tussen opdrachtgever en opdrachtnemer

Het criterium “gezag” is enerzijds het meest bepalend in de vaststelling, maar is anderzijds ook een groot grijs gebied.  Gezag gaat over zaken als toezicht en controle en het feit of een opdrachtnemer zelf zijn werk en arbeidstijden kan organiseren. In de praktijk bestaan hier veel onzekerheden over. Binnen het gezagscriterium kijkt men, vanuit de Wet DBA, dan ook steeds vaker naar in hoeverre er sprake is van “inbedding” van de werkzaamheden in de organisatie. Ga je als freelance SAP consultant bijvoorbeeld werken binnen een SAP competence center van een organisatie, dan is er veelal sprake van inbedding (soortgelijke werkzaamheden worden ook door mensen in een vast dienstverband uitgevoerd). Veel van onze opdrachtgevers zien dit ook in en geven aan dat een dergelijke opdracht zich niet leent voor ZZP’ers.

Belastingdienst en handhaving Wet DBA

De Belastingdienst is de aangewezen instantie om de Wet DBA te handhaven en kan bij overtreding naheffingen op belastingen/premies eisen, eventueel aangevuld met boetes. De Belastingdienst worstelt echter al jaren met de handhaving van de Wet DBA. Er bestond heel veel onduidelijkheid over de criteria van het vaststellen van de werkrelatie.

Modelovereenkomsten moesten de werkrelatie tussen zelfstandigen en hun opdrachtgevers inkaderen. Een modelovereenkomst geeft echter maar beperkte zekerheid vooraf. Het gaat om de opvolging (de feiten en omstandigheden) in de praktijk. Ook introduceerde de Belastingdienst een webmodule, een vragenlijst waarmee opdrachtgevers en -nemers kunnen kijken of hun werkrelatie een opdracht of een dienstverband is. Maar ook de webmodule gaf in veel gevallen niet de gewenste duidelijkheid. En in de praktijk ging de Belastingdienst alleen handhaven bij “kwaadwillendheid” van opdrachtgevers, het opzettelijk onjuist vormgeven van arbeidsrelaties.

Een keerpunt in de verduidelijking was de uitspraak van de Hoge Raad in het Deliveroo arrest. Hierin werden alsnog behoorlijk heldere kaders aangegeven voor het beoordelen van een arbeidsrelatie. De Belastingdienst werd vervolgens dan ook door de politiek gedwongen om nu echt te gaan handhaven.

Einde handhavingsmoratorium Wet DBA per 1 januari 2025

Er komt dus een einde aan het “bijna niet” handhaven van de Wet DBA. De Belastingdienst wil in de tweede helft van 2024 dan ook 80 FTE aannemen en opleiden om de handhaving te verzorgen. In 2025 gaat de Belastingdienst ook diverse sectoren en branches stimuleren om compliant te zijn op dit thema. En in 2026 moet de handhaving op het kwalificeren van arbeidsrelaties onderdeel zijn van de reguliere handhaving.

Voordelen van het midlance model voor experts

Als freelance consultant krijg je dus te maken met een strengere handhaving op de regels die er eigenlijk sinds de invoering van de Wet DBA in 2016 al waren. Je moet dan als freelancer de kaders (uit het genoemde Deliveroo arrest) goed in de gaten houden: Pas op voor de gezagsrelatie met de opdrachtgever, deel zelf je werk in. Functioneer vooral niet als een soort doorsnee medewerker bij die opdrachtgever, werk vooral niet te lang op dezelfde opdracht of functie. Zorg dus dat je meerdere relatief kortstondige opdrachten kunt aantonen en presenteer je echt als ondernemer.

Dit zal waarschijnlijk resulteren in het feit dat opdrachtgevers hun interim opdrachten steeds vaker zullen aanmerken als “deze opdracht leent zich niet voor ZZP”. Dat is de laatste jaren bij veel interim opdrachten van onze opdrachtgevers al  voorbij gekomen. Maar deze opdrachten mogen wel vervuld worden middels ons midlance model.

Als Midlancer ben je bij ons in vaste dienst. Je hoeft als Integratie, Lowcode of SAP expert niet alleen kortlopende projecten uit te voeren, je mag dit ook afwisselen met langdurige beheersmatige interim opdrachten. Je mag dus ook functies uitvoeren die normaal gesproken ingebed zijn bij de opdrachtgever. Dit zal uiteindelijk resulteren in een veel hoger inzetpercentage. En dat een Business Manager met diepgaande kennis van de interim markt de Midlancer begeleidt, zal dit inzetpercentage alleen maar verbeteren.

Als Midlance expert zul je in de toekomst vaker aan de bal zijn dan een freelance expert van hetzelfde niveau. Daardoor kunnen de inkomsten in het Midlance model van Integration & Application Talents hoger uitvallen dan in een freelance situatie. En door het ondernemende model, heb je nog steeds behoorlijk veel vrijheid.

Past Midlancen bij jou? Doe de midlance test!